Infographic

Zo zet je een infographic effectief in

jeroen van nerven Nieuws

Mede dankzij ons internetgebruik, ontvangen we dagelijks een enorme stroom aan informatie. Natuurlijk kun je lang niet al die informatie tot je nemen. Maar welke boodschappen blijven hangen en welke worden juist snel vergeten? Dankzij technologische ontwikkelingen worden beelden zoals illustraties in combinatie met tekst steeds meer gebruikt om een verhaal te vertellen of een boodschap helder te communiceren. Dat kan in de vorm van een infographic. Maar hoe zorg je voor een juiste vertaling van jouw informatie naar deze communicatievorm, zodat je doelgroep de boodschap onthoudt? En hoe kan het effectief inzetten van een infographic je hierbij helpen?

Wat is een infographic?

We schuiven het niet onder stoelen of banken: een goede infographic maken is geen makkelijke klus. Daarom is het belangrijk om bij het ontwerp met een aantal belangrijke principes rekening te houden. We starten met de vraag: wat houdt een infographic precies in? Deze informatieve illustratie is meestal een combinatie tussen grafieken en processen om complexe informatie, data en kennis toegankelijk te presenteren. Infographic is een veel gebruikte verzamelnaam voor datavisualisaties, maar deze zijn wel degelijk verschillend van elkaar. Een visualisatie, de vertaling van een gedachte naar een beeld, is de overkoepelende vorm waar beiden als het ware onder vallen. Met een datavisualisatie vertaal je een dataset op een visuele manier en geef je de kijker zelf ruimte om de inhoud op een eigen manier te interpreteren. Een infographic leidt je daarentegen door een verhaal, bijvoorbeeld door de data en informatie die te zien is. Dit middel heeft vaak als doel om de kijker tot nieuwe inzichten te laten komen en heldere conclusies te laten trekken.

Infographics bestaan uit een combinatie tussen beeld en tekst. Je gebruikt ze om klanten te inspireren met jouw verhaal, een procesbeschrijving te geven of om informatie op een toegankelijke manier over te brengen. De volgorde van tekst en de combinatie met beelden bepalen welke informatie de lezer onthoudt en hoe goed de lezer informatie tot zich neemt. Verschillende variaties zijn mogelijk, afhankelijk van de inhoud die je wilt vertellen of de ondersteuning die een infographic moeten bieden.

Hieronder zie je een infographic voor de provincie Gelderland, waarin gegevens over huishoudens uit hun koers Wonen zijn weergegeven. Je ziet dat de infographic een titel, subtitels en diagrammen bevat en een duidelijk verhaal vertelt over de huishoudens in de provincie Gelderland. De provincie gebruikt deze infographic om gegevens zowel intern als extern te delen.

Energietransitie

Zo verwerken onze hersenen informatie

Ons werkgeheugen waarmee we informatie verwerken bestaat uit twee kanalen: een auditief- en een verbaal kanaal. Elk kanaal heeft een maximumcapaciteit aan informatie die het kan verwerken. Gaan we niet actief aan de slag met de informatie die we waarnemen? Dan is de kans groot dat we deze snel weer vergeten. Bij het maken van een infographic is het belangrijk om daar rekening mee te houden, door te zorgen dat je alleen de relevante informatie erin opneemt en door beelden zoals illustraties met tekst te combineren.  

Principes over visuele perceptie

Hoe gaan onze hersenen om met het waarnemen van beelden en hoe maak je op basis daarvan een effectieve infographic? Je hebt vast ooit gehoord van de Gestalt theorie: een theorie op basis van de Gestalt psychologie die onder leiding van Wertheimer rond 1912 tot stand kwam. De theorie bevat verschillende principes over visuele perceptie. Zo gaat het principe van de figuur-achtergrond over het feit dat we onderscheid kunnen maken tussen een object en de achtergrond. Is het object erg opvallend of herkenbaar, dan valt hier ons oog als eerste op. Het principe van gelijkenis en het principe van nabijheid vertellen ons dat we gelijke objecten óf objecten die dicht bij elkaar liggen als groep beschouwen. Hier kun je slim gebruik van maken in een infographic, door bijvoorbeeld elementen dezelfde vorm of kleur te geven of in gelijke grootte af te beelden. Stel dat er een relatie is tussen elementen in een infographic, dan kun je slim gebruik maken van de principes, zodat de kijker dit ook direct terug ziet.

In de westerse wereld lezen we van links naar rechts en beginnen we bovenaan een bladzijde, in tegenstelling tot het Arabisch schrift waarin de leesrichting van rechts naar links is. Onze aangeleerde leesrichting bepaalt waar onze aandacht als eerste naartoe gaat en via welke route we beelden en teksten waarnemen. Het is daarom belangrijk om in je infographic rekening te houden met die leesrichting, door een positionering van objecten te kiezen die voor jouw doelgroep logisch voelt. Ook hier komen we weer terug op groepering: zorg ervoor dat duidelijk wordt welke tekst bij welke afbeelding hoort of welke elementen bij elkaar horen. Ook kun je snel de aandacht trekken naar een element, door deze bijvoorbeeld groot en centraal weer te geven in de infographic.

Dynamiek in je infographic

Inmiddels weten we, waar je rekening mee kunt houden bij het maken van een infographic. Wat betreft het grafisch ontwerp zijn er verschillende stijlen mogelijk, afhankelijk van je wens en doel en de huisstijl van je organisatie. Wil je nog een stapje verder gaan? Dan kun je er zelfs voor kiezen een digitale interactieve infographic te maken. Denk aan mogelijkheden om in te zoomen op bepaalde elementen en teksten of aan het dynamisch maken van beelden en cijfers die zich automatisch aanpassen aan de huidige ontwikkelingen. De mogelijkheden met infograhics zijn oneindig en wanneer je de infographic effectief inzet, kom je tot het resultaat waar je naar streeft: jouw boodschap of informatie wordt bewust ontvangen door degenen die jij daarmee wilt bereiken.

Bronnen
Nine Ways to Reduce Cognitive Load in Multimedia Learning
Control of Cognitive Processes: Attention and Performance XVIII
The Legacy of Gestalt Psychologie